Với đặc điểm khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm ở nước ta tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và virus phát triển. Việc mắc các bệnh về đường ho hấp là điều thường gặp, trong đó có bệnh viêm họng. Tuy viêm họng không phải bệnh nghiêm trọng, nhưng bệnh kéo dài sẽ ảnh hưởng nhiều đến đời sống bệnh nhân và có những hệ lụy nguy hiểm khác. Để phòng tránh và chữa trị kịp thời, bạn nên biết được các triệu chứng viêm họng để sớm có biện pháp thích hợp.
Mục lục
Viêm họng là bệnh gì?
Viêm họng là viêm niêm mạc và tổ chức dưới niêm mạc ở họng. Bệnh có dạng là viêm họng cấp tính và viêm họng mạn tính. Có nhiều nguyên nhân gây bệnh, nhưng chủ yếu là do vi khuẩn, virus (khoảng 80%) còn lại là do các tác nhân khác như dị ứng, nấm, khói bụi,…
Viêm họng cấp tính tức là viêm cấp tính của niêm mạc họng miệng kết hợp chủ yếu với viêm amidan. Viêm họng cấp tính thường có 3 dạng: viêm họng đỏ cấp tính thể thông thường , viêm họng loét, viêm họng giả mạc.
Viêm họng mạn tính là tình trạng viêm họng kéo dài, thể hiện dưới ba hình thức chính là: xuất tiết, quá phát và teo. Các bệnh tích có thể lan toả hoặc khu trú. Thể điển hình của viêm họng mạn tính và viêm họng mạn tính toả lan, viêm họng mạn tính khu trú gồm có viêm VA mạn tính và viêm amidan mạn tính.
☛ Tìm hiểu tất cả thông tin về bệnh qua bài viết: Viêm họng từ A->Z
Triệu chứng viêm họng thường gặp
Giống như bất kỳ loại bệnh nào, bệnh viêm họng cũng có các giai đoạn và dấu hiệu để nhận biết bệnh. Triệu chứng thường gặp của các dạng bệnh sẽ giúp người mắc nhanh chóng phát hiện và có cách chữa ngay từ những ngày đầu.
Phân biệt viêm họng do vi khuẩn và virus
Triệu chứng viêm họng cấp tính
- Viêm họng cấp thường xảy ra đột ngột, khi cơ thể bạn gặp phải tác nhân gây bệnh như nhiễm virus hoặc vi khuẩn.
- Ngày đầu nhiễm virus, cơ thể sẽ phản ứng lại qua các cơn sốt vừa từ 38-39 độ hoặc sốt cao, kèm theo đó là đau mỏi toàn thân, chán ăn, mất ngủ.
- Họng sưng tấy, mẩn đỏ, đau rát nhất là khi nuốt, ngay cả khi nuốt chất lỏng hoặc uống nước.
- Ho khan hoặc ho có đờm nhầy, khi ho cảm giác đau nhói lên tai, buốt đầu.
- Toàn bộ lớp niêm mạc sưng đỏ, xuất tiết, hai amidan khẩu cái cũng sưng to.
Triệu chứng viêm họng mạn tính
Viêm họng mạn tính chính là tình trạng viêm họng cấp kéo dài, không chữa trị dứt điểm. Khi mắc các bệnh thông thường như cảm cúm, cảm lạnh hay viêm xoang, viêm mũi,…thậm chí là chịu ảnh hưởng của khói bụi thuốc lá, rượu bia,…bệnh viêm họng cấp tái phát thường xuyên.
Khi phát bệnh, bệnh nhân thường thấy khô mắt, đau và ngứa cổ họng. Thời điểm nhận biết triệu chứng rõ nhất là buổi sáng khi thức dậy. Người bệnh ho dai dẳng, không dứt, có chứa đờm khiến thường xuyên đằng hắng, khạc nhổ để loại bỏ. Người bệnh có cảm giác đau và vướng víu khi nuốt thức ăn, uống nước hoặc thậm chí nuốt nước miếng.
- Viêm họng xuất tiết: Khi quan sát thấy lớp niêm mạc họng đỏ, xuất hiện các hạt li ti phía thành họng sau, tiết chất nhày dọc theo vách họng.
- Viêm họng mạn tính quá phát (viêm họng hạt): lớp niêm mạc bầm đỏ, sưng to, phía sau thành họng và vòm họng xuất hiện các hạt xơ háo to nhỏ, kích thước không đồng đều, có màu đỏ hoặc trắng (trường hợp viêm họng hạt có mủ).
- Viêm họng teo: Sau giai đoạn viêm họng quá phát, bệnh chuyển sang giai đoạn teo. Các tuyến nhày và nang tổ chức tân xơ hoá. Hai trụ giả phía sau amidan mất đi. Các hạt ở thành sau cũng biến mất. Màn hầu và lưỡi gà cũng mỏng đi. Niêm mạc trở nên nhẵn, mỏng, trắng và có mạch máu nhỏ. Eo họng giãn rộng, ít tiết nhầy và họng trở nên khô.
Triệu chứng do nguyên nhân
Các triệu chứng viêm họng cũng rất đa dạng, biểu hiện thường phụ thuộc vào từng nguyên nhân gây ra.
Cảm lạnh và cúm:
- Đau họng, khô họng, ngứa rát cổ họng.
- Sổ mũi, ngạt mũi.
- Hắt xì hơi liên tục.
- Đau đầu, mệt mỏi, cơ thể bị nhức mỏi.
- Ho khan.
- Sốt, ớn lạnh.
Bệnh cảm lạnh thường sẽ kéo dài đến 10 ngày, các triệu chứng như sốt có thể kéo dài từ 3-5 ngày.
Viêm họng liên cầu khuẩn:
- Khó nuốt, có vị lạ trong miệng, buồn nôn.
- Cổ họng bị sưng tấy đỏ với các mảng trắng hoặc xám.
- Sưng hạch bạch huyết.
- Sốt.
- Ớn lạnh.
Bệnh bạch cầu đơn nhân:
- Đau họng, ăn không ngon miệng, mất vị giác.
- Sưng hạch bạch huyết.
- Đau cơ, mệt mỏi cực độ.
- Sốt, phát ban.
Tùy vào sức khỏe của mỗi người bệnh mà thời gian lây nhiễm sẽ kéo dài hay không. Trong trường hợp bị nhiễm virus, người bệnh có khả năng phát tán bệnh cho đến khi hết sốt. Đối với trường hợp bị mắc liên cầu khuẩn, người bệnh có thể phát tán bệnh từ bị nhiễm bệnh cho đến sau 24 giờ sau khi sử dụng thuốc kháng sinh trị viêm họng.
Biến chứng nguy hiểm của viêm họng
Những biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm họng
Nếu là do virus, bệnh thường kéo dài 3-5 ngày thì tự khỏi, các triệu chứng giảm dần. Nếu là do vi khuẩn bội nhiễm, đặc biệt là liên cầu, bệnh thường kéo dài ngày hơn và đòi hỏi một sự điều trị kháng sinh có hệ thống để tránh các biến chứng.
- Viêm tấy hoặc áp xe quanh amidan, viêm tấy hoặc áp xe các khoảng bên họng, áp xe thành sau họng ở trẻ nhỏ 1-2 tuổi, viêm tấy hoại thư vùng cổ rất hiếm gặp nhưng tiên lượng rất nặng.
- Viêm thanh khí phế quản, viêm phổi, viêm tai giữa cấp, viêm mũi viêm xoang cấp.
- Đặc biệt nếu là do liên cầu tan huyết có thể gây viêm thận, viêm khớp, viêm tim, choáng nhiễm độc liên cầu hoặc cá biệt có thể nhiễm trùng huyết.
☛ Tham khảo chi tiết hơn: Biến chứng của viêm họng bạn nên biết!
Khi nào cần đi gặp bác sĩ?
Nếu tình trạng viêm họng không biến mất sau khoảng 5 ngày, hãy đi khám bác sĩ. Hầu hết viêm họng xảy ra do nhiễm virus, chẳng hạn như cảm lạnh hoặc cúm, hoặc nhiễm trùng do vi khuẩn, chẳng hạn như viêm họng liên cầu khuẩn. Viêm họng cũng có thể xảy ra do các yếu tố môi trường như dị ứng theo mùa, hít phải khói thuốc lá hoặc thậm chí là không khí khô.
Hãy tìm đến bác sĩ ngay nếu tình trạng họng của bạn trở nên không thể chịu đựng được và bạn bắt đầu cảm thấy tồi tệ hơn hoặc gặp các triệu chứng khác như:
- Khó nuốt hoặc thở
- Sốt trên 39 độ
- Phát ban
- Viêm tuyến
- Đau không giải thích được
Kháng sinh chỉ được sử dụng trong trường hợp viêm họng do khi khuẩn. Đối với virus hoặc các tác nhân khác kháng sinh không có tác dụng điều trị.
Mẹo cải thiện tình trạng viêm họng tại nhà!
Mật ong
Mật ong được xem là một loại kháng sinh tự nhiên bởi có hoạt tính kháng khuẩn. Thành phần của mật ong có các chất chống oxy hóa, chống viêm như chrysin, catalase và pinocembrin có tác dụng làm sạch nhanh vùng họng, làm dịu cảm giác đau, ngứa rát.
Bạn pha 1-2 muỗng mật ong nguyên chất với một cốc nước ấm. Sử dụng để uống mỗi ngày 2 lần vào buổi sáng sớm và tối sẽ làm giảm tình trạng viêm họng hiệu quả.
☛ Tham khảo thêm: 8 cách chữa viêm họng bằng mật ong
Gừng
Theo nghiên cứu của y học hiện đại, gừng còn chứa lượng lớn hợp chất diphenyl heptan, pararadol và gingerol có tác dụng giảm các tác nhân gây hại cho cơ thể, chống lão hóa, oxi hóa, tiêu diệt các tế bào ung thư. Ngoài ra, gừng có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, virus trong đường hô hấp, giảm sưng đau tại họng và điều trị bệnh viêm họng rất tốt.
Bạn sử dụng một củ gừng tươi đã được cạo sạch vỏ, đem đi thái lát mỏng. Sau đó, bạn cho gừng đã thái vào cốc rồi đổ nước sôi vào ủ trong 5-10 phút. Uống cốc trà gừng này khi còn ấm để làm giảm tình trạng viêm họng.
Lá diếp cá
Diếp cá chứa nhiều tinh dầu như flavonoid, alkaloid có tác dụng như thuốc kháng sinh, giúp kháng khuẩn, tiêu viêm rất tốt. Ngoài ra, các tinh dầu này còn có khả năng ức chế và tiêu diệt liên cầu khuẩn, phế cầu khuẩn,…Chính vì thế, chữa viêm họng bằng rau diếp cá thường được đánh giá kết quả cao.
Rau diếp cá sau khi được rửa sạch thì bạn mang đi xay nhuyễn hoặc giã nát. Sau đó cho rau diếp cá đã xay vào nồi và cho thêm 500ml nước vo gạo (sử dụng nước vo gạo lần 2) đun sôi. Sau khi nước sôi thì chắt bỏ bã lấy nước để uống ngày 2 lần sáng và tối.
☛ Tham khảo thêm: Tổng hợp mẹo chữa viêm họng tại nhà
Sử dụng Heviho
Heviho là sản phẩm từ công trình nghiên cứu của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Với thành phần S3-ELEBOSIN chiết xuất từ Sâm đại hành đã được cấp bằng sáng chế về khả năng kháng viêm, kháng khuẩn (số 1-0013855).
Kết hợp cùng với các thành phần: sâm đại hành, mạch môn, xạ can, cát cánh, bối mẫu, cam thảo. Không chỉ giải quyết được triệu chứng một cách nhanh chóng mà còn vừa có khả năng tác động vào gốc rễ quá trình gây viêm, tiêu diệt vi khuẩn, virus chính vì vậy người bệnh không cần dùng kháng sinh. Từ đó giúp trị dứt điểm viêm đường hô hấp, tạo điều kiện cho việc tái tạo niêm mạc họng.
Sản phẩm phù hợp sử dụng với người bị viêm họng cấp, viêm họng mãn tính, viêm amidan, viêm V.A, viêm thanh quản, viêm phế quản cấp và mãn tính hoặc những người thường xuyên bị đau rát họng, ngứa họng, ho khan, ho có đờm dài ngày.
Một số biện pháp phòng tránh bệnh hiệu quả
Các biện pháp phòng tránh viêm họng
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với người đang bị viêm đường hô hấp trên, cúm…
- Nâng cao mức sống, tăng sức đề kháng của cơ thể, bảo vệ môi trường trong sạch.
- Phòng hộ lao động tốt. Bỏ thuốc lá và rượu.
- Vệ sinh răng miệng tốt. Tiêm chủng đầy đủ cho trẻ em.
- Ăn uống, nghỉ ngơi và làm việc khoa học.
- Cố gắng tránh thức ăn cay hoặc có tính axit, và tránh xa khói hóa chất hoặc khói thuốc có thể gây viêm.
